Zostań Odkrywcą Planet

Na dzień dzisiejszy odkryto już ponad 700 planet pozasłonecznych, czyli takich które znajdują się poza naszym Układem Słonecznym. Jest to w dużej mierze zasługa polskich astronomów. W naszym kraju przodujący w tym obszarze badań jest realizowany na Uniwersytecie Warszawskim projekt OGLE. Wraz ze wzrostem liczby odkrywanych planet pozasłonecznych zwiększa się szansa na znalezienie w przyszłości „drugiej Ziemi”. Jest to tym bardziej fascynujące, że większość odkrywanych obiektów obiega gwiazdy z bezpośredniego otoczenia Słońca. Zatem, być może kiedyś, wraz z rozwojem techniki nasze sondy, a nawet misje załogowe będą mogły odwiedzić te planety.

W piątek, 25 listopada dla polskich internatów otworzyła  się brama do jednego z najpopularniejszych społecznościowych projektów naukowych, dzięki któremu każdy użytkownik globalnej sieci może wziąć udział w poszukiwaniu Drugiej Ziemi. W "Odkrywcach planet", bo tak taki tytuł nosi projekt w Polsce, na ekrany komputerów należących do pasjonatów nauki trafiają dane pochodzące z kosmicznego teleskopu Kepler, którego zadaniem jest odkrywanie planet pozasłonecznych. Ilość informacji pochodząca z tego orbitalnego obserwatorium jest tak duża, że astronomowie zdecydowali się poprosić o pomoc w ich analizie
internatów, w tym uczniów i nauczycieli.

Dzięki polskiej wersji językowej  łatwiejszy dostęp do "Odkrywców planet" powinien umożliwić szerokie wykorzystanie tego przedsięwzięcia w szkołach. Rozwój projektów internetowych sprawił, że odkrywanie planet pozasłonecznych przestało być domeną jedynie zawodowych astronomów. Dziś każdy może stać się
„Odkrywcą planet”. W jaki sposób? Wystarczy wejść na stronę www.odkrywcyplanet.pl, zarejestrować się i już można stać się częścią społeczności astronomicznej.

Na stronie Odkrywców Planet są przewodniki (tutoriale) omawiające szczegółowo procedurę znajdowania potencjalnych planet.

Opracowano na podstawie materiałów przygotowanych przez Koło Naukowe Studentów Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego

Odkrycie fulerenów w materii międzygwiazdowej

W numerze Science z 3 września 2010 r. J. Cami i inni ogłosili odkrycie fulerenów C60 i C70 w młodej mgławicy planetarnej Tc 1. Astronomowie obserwowali Tc 1 za pomocą kosmicznego teleskopu Spitzera.

Tc 1 to mgławica planetarna, wokół gwiazdy AGB. Jest to środowisko obfite w węgiel, ubogie w wodór i zawierające dużo pyłu międzygwiazdowego. Autorzy podają, że brak jest  linii emisyjnych z PAH (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), a widmo zdominowane jest przez silne linie C60 dla 7.0, 8.5, 17.4 i 18.9 μm i słabsze linie C70.
Brak linii kationów i anionów C60 oznacza, że fulereny są w stanie neutralnym, a analiza wskazuje, ze linie pochodzą z cząstek w fazie stałej, a nie gazowej.

Autorzy twierdzą,  że C60 znajduje się bliżej źródła niż C70, co wskazuje, że C70 powstaje z C60 w czasie oddalania się od źródła.

Według autorów obecność lub brak wodoru w bogatym w węgiel otoczeniu determinuje powstawanie PAH lub fulerenów i stawiają wniosek, że tylko w obiektach, które pozbędą się całkowicie otoczki wodorowej
mogą powstawać fulereny.

W szybkim czasie wniosek ten został obalony przez D.A. Garcia-Hernandeza i innych, którzy zaobserwowali fulereny C60 i C70 i jednocześnie PAH w mgławicy planetarnej zwierającej wodór.

Ponadto, obserwacje fulerenów C60 w mgławicach refleksyjnych opublikowali K. Sellgran i inni.

Można się spodziewać sporej ilości nowych publikacji na ten temat.